• Nieuws
  • Mensen maken de transitie
  • 03 aug 2023

Raad van State en SMP: isolatie met behoud van vleermuizen

De Raad van State deed op woensdag 2 augustus een uitspraak die aanzienlijke gevolgen kan hebben voor het tempo waarin huizen in Nederland worden geïsoleerd. De afdeling bestuursrechtspraak bepaalde namelijk dat bedrijven en woningeigenaren die de spouwmuren van een woning willen isoleren, eerst goed moeten onderzoeken of er geen vleermuizen in zitten. Toch is er hoop voor een oplossing: het soortenmanagementplan (SMP).

De zaak was aangespannen door een isolatiebedrijf uit Best, dat met deur-tot-deurreclame beloofde binnen vijf weken elk huis in de straat te kunnen isoleren. De folder trok de aandacht van de omgevingsdienst van de Provincie Utrecht: dit kon het bedrijf alleen waarmaken als het werkte zonder uitgebreid onderzoek te doen naar vleermuizen.

Vertraging en hoge kosten

Bij de isolatie van woningen verliezen zij (en andere dieren die in de spouwmuur leven) namelijk hun woonplek. Of nog erger: ze kunnen worden mee-geïsoleerd, waardoor in één klap tientallen vleermuizen kunnen stikken. Daarom zijn ze beschermd onder de Wet natuurbescherming. Je mag ze alleen verstoren of verjagen met een ontheffing, en nadat er allerlei maatregelen zijn genomen om de dieren een nieuwe woonplek te geven. Dit kan tot vertraging en hoge kosten leiden.

Met een endoscoop in de spouwen kijken

De werkwijze van het isolatiebedrijf uit Best was dat ze met een endoscoop in de spouwen keken voordat ze begonnen met isoleren. Ecologen en vleermuisexperts, die in een speciale zitting bij de Raad van State aan het woord kwamen, betwistten dat een endoscoop kan uitwijzen of er vleermuizen aanwezig zijn: het zijn kleine beestjes en kunnen zich verstoppen achter isolatiemateriaal, leidingen of puin in de spouwmuur.

Isoleren woningen kan stilvallen

De Raad van State oordeelde dat de dwangsom die het isolatiebedrijf opgelegd had gekregen, terecht was. Hiermee zou in theorie het isoleren van alle particuliere koopwoningen in Nederland stil kunnen vallen tot er voor elk afzonderlijk adres een ecologisch onderzoek en een ontheffing ligt. Omdat er nu al een tekort is aan ecologen kan dit jaren vertraging betekenen.

Hoop voor oplossing

Maar zoals wij al eerder schreven… er is hoop voor een oplossing: het SMP. Deze alternatieve aanpak wordt in sommige provincies al gebruikt om de vleermuizenpopulatie van een hele gemeente in kaart te brengen, waardoor een grondig ecologisch onderzoek per pand niet altijd nodig is.

In heel Nederland met aanpak werken

Dit initiatief krijgt ook al steun van het Rijk: die kijkt nu in de vorm van een taskforce met provincies, gemeenten, marktpartijen en belangenverenigingen naar manieren om in heel Nederland met deze aanpak te werken. Onze themahouder Serena Scholte zit in deze taskforce, dus wij volgen de ontwikkelingen van het SMP op de voet. Wordt vervolgd!

Wil je meer weten hierover? Neem dan contact op met Serena!

Geplaatst door

Geplaatst door

Marlies van Exter

Communicatieadviseur