Hoe breng je warmtepompen in sociale huurwoningen van losse pilots naar grootschalige uitrol? Die vraag staat centraal in de samenwerking tussen woningcorporatie Woonwaarts en installatiebedrijf Kemkens. Bas van Daelen (manager Vastgoed bij Woonwaarts) en Twan van Grinsven (operationeel directeur bij Kemkens) vertellen hoe zij het aanpakken – en wat andere partijen daarvan kunnen leren. Henry Kasper, themahouder bij Mensen Maken de Transitie (MMT), sprak met hen.
Samen op expeditie
In ‘Expeditie Gasloos’ blijft Woonwaarts niet hangen in wat er niet kan, maar zoeken Bas, Twan en hun teams stap voor stap naar wat wél mogelijk is. “En dan bekijken we van maand tot maand welke obstakels we tegenkomen – en lossen we die op,” vertelt Bas. Het kenmerkt hun aanpak: pragmatisch, flexibel en gericht op beweging.
Die houding vraagt om goede samenwerking. De basis werd gelegd met Kemkens en mede-installateur Romijnders. Samen onderzochten ze welke warmtepompen en technieken breed toepasbaar zijn in de woningvoorraad van Woonwaarts. “Daarna hebben we ons bezit grondig gescand op woningen die nú al geschikt zijn om mee aan de slag te gaan,” legt Bas uit.
Twan vult aan: “We hebben gekeken waar de cv-ketel in de aankomende jaren sowieso vervangen moet worden. Daarna zijn we ook gaan kijken naar jongere woningen. Die hebben vaak een lagere warmtelast en betere elektrotechnische voorzieningen. Misschien is het vervangingsmoment nog niet dichtbij, maar je kunt daar bij mutatie slim op inspelen.”
Vertrouwen als basis
De samenwerking tussen Woonwaarts en Kemkens bestaat al jaren. Oorspronkelijk draaide die vooral om cv-vervanging, maar de energietransitie vroeg om een andere manier van werken. Want hoe schaal je het installeren van warmtepompen op? “Daar worstelen alle installatiebedrijven mee,” vertelt Twan. “We willen meters maken om er beter in te worden”.
Samen met Romijnders nodigde hij zichzelf uit bij Bas, met een voorstel voor een meer conceptmatige aanpak. “Omdat wij vanuit de bedrijfskundige kant denken, hebben we de samenwerking een andere toon gegeven – minder technisch, meer strategisch.”
Vertrouwen is daarbij het sleutelwoord. Twan: “Romijnders en Kemkens concurreren elkaar niet, maar versterken elkaar juist. Dat vraagt sturing en commitment – tussen de partijen én binnen de eigen organisaties.” De ervaring uit Team Duurzaam Installeren (TDI) helpt daarbij. “Daar werken we ook met ‘concurrenten, met duidelijke spelregels. Zo kun je snel tot synergie komen. Dat werkt hier net zo – we zijn niet bezig met gebiedsverdeling, maar om elkaar verder te helpen.”
Van pilot naar opschaling
Inmiddels zetten Woonwaarts en Kemkens flinke stappen richting opschaling. Het doel is helder: stapsgewijs toewerken naar de Nationale Prestatieafspraken – 20% van het bezit verduurzamen in 2034. “We hebben ruim 11.000 woningen,” vertelt Bas. “Ongeveer 5.500 daarvan komen in aanmerking voor een warmtepomp.” Bij kansrijke complexen wordt de overstap op all-electric op vrijwillige basis aangeboden aan de huurders. “Als we 200 woningen benaderen en 20 tot 30% van de bewoners doet mee, realiseren we meteen 40 à 50 woningen. De overige 150 pakken we aan bij mutatie: zodra een woning leegkomt, maken we hem all-electric.”
Ook Twan ziet de positieve dynamiek: “Bij de eerste verkenning hadden we al een lijst van 940 woningen die meteen geschikt waren. We zagen veel minder belemmeringen dan vooraf gedacht.”
Wat blijft lastig?
Natuurlijk zijn er ook uitdagingen. De techniek is voor veel partijen nog relatief nieuw en huurders zijn niet altijd meteen enthousiast. Daarnaast spelen kosten een rol. “Een warmtepomp is nu nog niet goedkoper in verbruik dan een cv- ketel,” zegt Bas. “Maar dat kan veranderen, afhankelijk van de energieprijzen.” Daarom maken we weloverwogen keuzes, zodat we ons bezit toekomstbestendig maken – en tegelijk blijven werken aan betaalbaarheid voor bewoners.
Ook netcongestie blijft een punt van aandacht. Twan: “We houden het scherp in de gaten en dankzij onze gefaseerde aanpak – kleine plukjes, geen hele wijken tegelijk – verwachten we voorlopig geen grote problemen.”
Wat kunnen anderen hiervan leren?
Volgens Bas is het belangrijkste advies voor andere woningcorporaties en installateurs: begin gewoon. “Je kunt eindeloos blijven praten, maar dan gebeurt er niks. Start kleinschalig en bouw van daaruit op.” Twan vult aan: “Maak eerst voor jezelf helder waar je staat. Wat weet je nu? Welke keuzes maak je daarop? Als je blijft hangen in open eindes, kom je niet vooruit.”
Leren en delen
Henry vindt de aanpak van Woonwaarts en Kemkens een inspirerend voorbeeld. “Wat ik sterk vind, is dat jullie meteen hebben nagedacht over hoe je het strategisch kunt opschalen. Veel partijen blijven hangen in losse pilots. Jullie laat zien: wie écht wil, kan nú al stappen zetten. Niet alles van tevoren op papier willen oplossen, maar gewoon beginnen. Zodra je genoeg weet om te starten, kun je de rest oplossen terwijl je aan het werk bent. Dat is volgens mij essentieel om echt in beweging te komen,” aldus Henry.
De les? Warmtepompen opschalen hoeft niet groot of ingewikkeld te beginnen. Wie vandaag start, loopt morgen voorop.
Wil je hier meer over weten? Neem dan contact op met Henry
